سرعت شاتر چیست؟ چگونه آن را تنظیم کنیم؟ سرعت شاتر چه کاربردهایی دارد و چه کمکی می‌تواند در عکاسی به ما داشته باشد؟ همه اینها پرسش هایی است که پاسخ آنها را در این مقاله که عنوان کرده ایم و از شما دعوت می‌کنیم تا انتها با ما همراه باشید.
یکی از فوت و فن های عکاسی صنعتی حرفه ای، عکاسی با سرعت شاتر تنظیم شده است. در واقع بسیاری از عکاسان حرفه ای باید بدانند که در چه موقع و چگونه سرعت شاتر را تنظیم کنند تا به یک خروجی قابل قبول از سوژه دست پیدا کنند. قبل از بررسی شاتر اسپید (Shutter Speed) یا همان سرعت شاتر، بهتر است که در مورد شاتر بدانیم و ببینیم که شاتر چیست؟
شاتر چیست؟
شاتر یک پرده یا دریچه در جلوی سنسور دوربین است که بعد از باز شدن، اجازه رسیدن نور به سنسور را می‌دهد که در دو نوع مکانیکی و الکترونیکی وجود دارد. برای عکاسی، با فشردن دکمه شاتر ( همان دکمه ای که با آن عکاسی می‌کنیم) می‌توان دستور به باز شدن دریچه شاتر و عبور نور به سنسور را داد. در واقع نور از لنز عبور می‌کند و بعد از گذر از دیافراگم به پرده شاتر می‌رسد. با باز شدن به مدت دلخواه، می‌توان مدت زمان نور دهی به سنسور را تعیین کرد. طبیعتا هر چقدر مدت زمان باز ماندن شاتر بیشتر باشد، نور بیشتری به سنسور به جهت تشکیل عکس نهایی خواهد رسید.
شاتر در دو نوع مکانیکی و الکترونیکی وجود دارد. دوربین های “DSLR” یعنی دوربین های کنون و نیکون رایج در بازار، دارای شاتر مکانیکی هستند، اما دوربین های “Mirrorless” یا بدون آینه، شاتر الکترونیکی است. در واقع در شاتر الکترونیکی، این خود سنسور هست که فعال شده و در مدت زمان دلخواه، نور را می‌گیرد و سپس غیر فعال می‌شود.
شاتر الکترونیکی، نسبت به شاتر مکانیکی دارای مزیت هایی هست که بد نیست با آنها آشنا شویم:
- حداکثر سرعت شاتر در الکترونیکی می‌تواند بیشتر باشد.
- استهلاک شاتر الکترونیکی نسبت به مکانیکی کمتر است.
اما سرعت شاتر چیست؟
به مدت زمان باز ماندن دریچه شاتر و عبور نور به سنسور در واحد زمان ( ثانیه)، سرعت شاتر گفته می‌شود. طبیعتا هر چقدر دریچه بیشتر باز باشد، سرعت شاتر کمتر است و بالعکس. سرعت شاتر از 30 ثانیه تا 1/8000 ثانیه متغیر است و بسته به سوژه، نور محیط و هدف عکاس تنظیم خواهد شد.
همانطور که متوجه شدید، شاتر اسپید، مدت زمان نور دهی به سنسور دوربین را تعیین می‌کند، درست بر خلاف دیافراگم که میزان نور را معین می‌کند. در واقع می‌توان گفت، پرده شاتر، آخرین مانع یا دریچه ای است که بر سر راه سنسور وجود دارد و مدت رسیدن نور را کنترل می‌کند.
وقتی دکمه شاتر را فشار بدهیم، دریچه بالا می‌رود، میزان نور مورد نیاز را دریافت می‌کند و سپس بسته می‌شود. این مدت زمان باز و بسته شدن، به عوامل مختلفی بستگی دارد که یکی از مهمترین آنها، نور محیط است. طبیعتا وجود نور بیشتر در محیط، سرعت شاتر بالاتری را می‌طلبد و نور کمتر، سرعت شاتر کمتری نیاز دارد.
در مورد سرعت شاتر این نکته را باید بدانید که هر چقدر، کمتر باشد، احتمال تار شدن سوژه وجود دارد. تار شدن سوژه، علی رغم اینکه در بسیاری از سبک ها، عیب محسوب می‌شود، در انواع دیگری از عکاسی، می‌تواند سبب خلق تصاویر خارق العاده ای شود که حتما نمونه های آن را دیده اید. مثل عکاسی از رد نور ماشین ها، عکاسی از آبشار، عکاسی از حرکت آب، عکاسی از آتش بازی، همه اینها می‌تواند با سرعت شاتر پایین رقم بخورد.
یعنی اینگونه بگوییم که سرعت شاتر پایین، برای مخاطبان توهم حرکت را به وجود می‌آورد و شما به عنوان یک عکاس حرفه ای، می‌توانید از این نکته استفاده کنید. بر عکس این قضیه، برای سرعت شاتر بالا قابل بیان است. یعنی دقیقا برای ثبیت حرکت، باید از سرعت شاتر بالاتر استفاده کرد.
با ذکر این نکته حالا این سوال را شما پاسخ دهید، برای عکاسی ورزشی که میخواهیم از سوژه در حال حرکت به صورت ثابت عکس بگیریم، باید سرعت شاتر بالا باشد یا پایین؟
تنظیم سرعت شاتر در عکاسی
حالا که با شاتر و سرعت شاتر آشنا شدیم، بهتر است تا با تنظیمات برتر “Shutter Speed” برای عکاسی به منظورهای مختلف، آشنا شویم و ببینیم در عکاسی ورزشی، عکاسی در استودیو، عکاسی صنعتی، عکاسی در شب، عکاسی از آسمان و غیره چه شاتر اسپیدی باید در نظر بگیریم؟
-
تنظیمات سرعت شاتر در عکاسی ورزشی؛
ابتدا باید ببینیم که هدف ما از عکاسی ورزشی چیست؟ معمولا تصاویری که از فوتبال می‌بینیم، تصاویر ثابتی هستند و اگر چند وقت عکاسی حرفه ای را دنبال کنید، متوجه می‌شوید که در عکاسی ورزشی از سرعت بالای شاتر استفاده می‌کنند. برای ثبت تصاویر افراد در حال حرکت به صورت ثابت شده، باید بالاترین اعداد شاتر اسپید را مد نظر داشت تا یک عکس حرفه ای و غیر تار از سوژه به دست ما برسد.
همانطور که در تصویر مشاهده می کنید، با سرعت بالای شاتر، حتی قطرات آب هم به تفکیک، قابل مشاهده هستند!
البته همانطور که در بالا گفتیم، بسته به نور، باید سرعت شاتر را کم و زیاد کنیم. یعنی در عکاسی ورزشی در شب، به خاطر وجود نور کمتر، باید کمی سرعت را پایین بیاوریم. اما در کل این را بدانید که برای عکاسی ورزشی، باید بالاترین مقادیر شاتر اسپید را در نظر گرفت تا بتوان از سوژه در حال حرکت، یک عکس ثابت و بدون حرکت گرفت.
عدد پیشنهادی برای سرعت شاتر در عکاسی ورزشی: در عکاسی فوتبال، والیبال، و دیگر رشته های ورزشی از سوژه های در حال حرکت، حداقل سرعت شاتر باید 1/500 ثانیه باشد و این عدد بسته به توانایی دوربین می‌تواند تا 1/8000 ثانیه هم بالا برود.
-
تنظیمات سرعت شاتر در استودیو عکاسی؛
محیط استودیو، یک محیط کم تنش و با نور مناسب است. چون معمولا نور و سوژه در حالت نرمال هستند، نیازی به بالاترین سرعت شاتر در عکاسی استودیویی نخواهد بود. سوژه در حال حرکت نیست و ثابت است و نور هم متناسب با سوژه در بهترین حالت تنظیم شده است و فقط شما باید با یک شاتر اسپید معقول، عکاسی را انجام دهید.
عدد پیشنهادی برای تنظیم سرعت شاتر در استودیو: در استودیو بازه شاتر اسپید بین 1/100 تا 1/200 باشد. البته عدد ایده آل سرعت شاتر برای عکاسی استودیویی معمولا 1.125 است و این عدد پیشنهاد ما است.
-
تنظیمات سرعت شاتر در عکاسی صنعتی؛
برای عکاسی صنعتی از جواهرات، لباس و پوشاک، مدلینگ، خط تولید و غیره، باید ابتدا نور سنجی گردد ولی معمولا در عکاسی صنعتی و تبلیغاتی، از سرعت های بالای 1/100 شاتر استفاده می‌کنند. البته همانطور که گفتیم برای تعیین این عدد، باید ابتدا نور سنجی کنید ولی در صورتی که عدد شاتر اسپید بیش از اندازه پایین باشد، باعث تار شدن سوژه و از بین رفتن کیفیت تصویر خواهد شد.
عدد پیشنهادی برای تنظیم سرعت شاتر در عکاسی صنعتی و تبلیغاتی: عدد پیشنهادی ما چیزی بین 1/125 تا 1/160 است که بسته به نور محیط، می‌توانید آن را انتخاب نمایید.
-
تنظیمات سرعت شاتر در عکاسی شب؛
با توجه به کم بودن میزان نور در عکاسی شب، باید دریچه شاتر بیشتر باز باشد و این یعنی عدد شاتر اسپید باید کمتر باشد. البته بستگی دارد که میخواهید از چه چیزی عکس بگیرید. اگر قرار است یک عکس از رد نور ماشین ها ثبت کنید، باید دریچه شاتر برای مدت زمان بیشتری باز بماند و این یعنی سرعت کمتر شاتر. اگر قرار است یک عکس تبلیغاتی از شهر یا ساختمان بگیرید، باید سرعت بیشتری در نظر داشته باشید.
نمونه ای از عکاسی در شب با سرعت شاتر بالاتر
و نمونه ای دیگر از عکاسی در شب با سرعت شاتر بسیار پایین برای ثبت رد نور ماشین ها
بحث عکاسی در شب و تکنیک های آن، بحث مفصلی است که در مقاله ای به آن پرداختیم و تمامی نکات را در آنجا بیان کرده ایم: آموزش عکاسی در شب
عدد پیشنهادی برای تنظیم سرعت شاتر در عکاسی شب: در صورت عکاسی از آسمان و ستاره ها بدون نور مزاحم، عدد پیشنهادی ما بین 1/00 تا 1/400 است. برای ثبت رد نور ماشین ها با عکاسی، سرعت شاتر را روی 10 تا 30 ثانیه تنظیم نمایید.
-
تنظیمات سرعت شاتر در عکاسی طبیعت؛
در عکاسی طبیعت از آبشارها، می‌توانید با دستکاری سرعت شاتر، عکس های بی نظیر و جذابی ثبت نمایید. عکاسی طبیعت، شامل سوژه های متحرک و سوژه های ثابت می‌شود. طبیعتا برای القا حس حرکت در مخاطب، باید سرعت شاتر را پایین بیاوریم و این برای عکاسی از آبشار، حرکت آتش، حرکت آب و غیره کاربردی است. از سوی دیگر، برای ثابت کردن یک سوژه مثلا یک قطره آب، باید سرعت شاتر را در بالاترین حد ممکن قرار دهیم، درست مثل حالت ورزشی!
مثلا پرش دلفین از آب، باید با سرعت بالای شاتر تصویر برداری شود یا اگر بخواهیم تصویری از برخورد قطره یا شی با آب و کشش سطحی آب را نشان دهیم، باید سرعت بالاتری در نظر بگیریم تا بتوانیم قطره جدا شده را به صورت ثابت و با کیفیت، نمایش دهیم.
عدد پیشنهادی سرعت شاتر برای عکاسی از آبشار، حرکت آب، فواره و حرکت آتش عدد 1/2 تا 30 ثانیه است. همچنین عدد پیشنهادی سرعت شاتر برای ثبت تصاویری همچون پرش دلفین، پر زدن پرنده، دویدن حیوانات، برخورد قطره با آب، ذرات معلق خاک، برخورد دو جسم، عددی بین 1/500 تا 1/4000 است.
چند نکته پایانی برای عکاسی و تنظیم سرعت شاتر
- برای عکاسی با سرعت پایین شاتر، حتما از سه پایه استفاده کنید.
- سوژه هایی که حرکت سریع دارند، باید دریچه شاتر سریع تر باز و بسته شود.
- قبل از تنظیم شاتر اسپید، حتما نور سنجی انجام دهید.
در این مقاله به موضوع مهم سرعت شاتر و تاثیر و کاربرد آن در عکاسی پرداختیم و آن را به صورت حرفه ای زیر ذره بین قرار دادیم. شما باید بسته به سوژه و نوع عکاسی، بتوانید این تنظیم را دستکاری نمایید تا به هدف خود در ثبت تصاویر دلخواه، دست پیدا کنید.