از دریچه لنز دوربین که بخواهیم همه چیز را بنگریم، مهمترین اصلی که برای افزایش وضوح تصاویر وجود دارد، نور است. نور نقش بسیار مهمی در فیلمبرداری و عکاسی ایفا می‌کند و به همین دلیل در این قسمت از سری مقالات آکادمی ساترین، میخواهیم آموزش نورپردازی در فیلمبرداری را به شما آموزش دهیم تا در فیلمبرداری تبلیغاتی، صنعتی و سینمایی از آن استفاده نمایید.
اگر می‌خواهید برنامه بسازید یا تصویربرداری یک فیلم کوتاه یا سینمایی را بر عهده دارید یا نه، فقط به هدف تجاری و تبلیغاتی فیلمبرداری می‌کنید، باید بدانید که نور مهمترین بخش کار خواهد بود. به همین دلیل، نورپردازی در فیلمبرداری بسیار حساس است و باید با دقت بسیار بالایی صورت بگیرد که مبادا تصویرها به خاطر کمبود یا شدت بالای نور از دست بروند.
علاوه بر وجود نور کافی، باید این نکته را بدانید که نورپردازی بنا به میزانسن و تفکر کارگردان، ممکن است متفاوت باشد. پس شما باید آمادگی همه جور نورپردازی را برای فیلمبرداری داشته باشید. مثلا برخی از صحنه ها کارگردان از مدیر فیلمبرداری می‌خواهد که تصویر سوژه اصلی تاریک باشد که اصطلاحا به آن ضد نور یا سیلوئت هم گفته می‌شود.
اگر دوست دارید راجع به نورپردازی در فیلمبرداری بیشتر بدانید، توصیه می‌کنیم که حتما تا انتها این مطلب را دنبال فرمایید.
آموزش تمامی نکات نورپردازی در فیلمبرداری
برای اینکه نورپردازی هر صحنه یا سکانس را انجام دهید، باید با کارگردان هماهنگ باشید و ببینید که چه توقعی دارد و می‌خواهد چگونه سوژه را به تصویر بکشد. چون همانطور که احتمالا از دنیای سینما و فیلم می‌دانید، هر نورپردازی می‌تواند معنا و مفهوم خاصی را برساند.
پس قدم اول در طراحی نور برای فیلمبرداری، برآورده ساختن خواسته های کارگردان است.
اما به طور کلی ما محیط فیلمبرداری را به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم بندی می‌کنیم.
- نورپردازی در محیط داخلی؛
در محیط داخلی، باید نورها تماما تحت کنترل باشد و نور ناخواسته ای به داخل ساختمان وارد نشود. کمبود نور با نور مصنوعی و قراردادن ال ای دی و پروژکتور باید جبران شود تا نور مناسب صحنه ایجاد شود.
- نورپردازی در محیط خارجی؛
خیلی مهم است که تصویربرداری قرار است در شب انجام شود یا روز؟ اگر قرار است در شب انجام شود، ما نورپردازی با نور مصنوعی نیز خواهیم داشت و باید با استفاده از آنها نور را کنترل کنیم. برای تصویربرداری خیابان ها، نیازی به ایجاد نور مصنوعی نیست و همان نور محیطی کفایت می‌کند.
اما در روز، نور کافی وجود دارد ولی بعضی وقت ها شدت نور آنقدر زیاد است که اصطلاحا تصاویر را می‌سوزانند. برای داشتن نور ایده آل در روز، تایم بعد از طلوع آفتاب و قبل از غروب آفتاب تا یکی دو ساعت به عنوان گلدن تایم شناخته می‌شود.
پس نکته اول مربوط به شناخت محیط برای نورپردازی خواهد بود.
1- به نوع محیط برای نورپردازی توجه داشته باشید.
احتمالا به عنوان مدیر فیلمبرداری یا مسئول نور ( یک نسخه از فیلمنامه به همراه دکوپاژ صحنه در اختیار شما قرار خواهد گرفت). شما باید با توجه به محیط وسایل نورپردازی را فراهم کنید. در برخی مواقع نیاز است که برای کنترل نور در روز از دیفیوزرها استفاده شود تا شدت سایه ها گرفته شود. در برخی از مواقع که فیلمبرداری در شب انجام می‌شود، باید شبیه سازی نور ماه انجام شود، بنابراین یکی از نکات نورپردازی در فیلمبرداری شناخت نوع محیط و همچنین نوع صحنه خواهد بود.
2- سایه ها حجم می‌دهند.
یکی از نکاتی که درباره نورپردازی باید بدانید، این است که وجود سایه ها به هر سوژه حجم می‌دهند. بهترین مثالی که می‌توان برای این موضوع زد، سایه روی گونه ها و چهره است. وقتی می‌خواهند ابهت یک فرد را بیشتر کنند، نورپردازی روی صورت وی را به گونه ای تنظیم می‌کنند که روی گونه ها سایه بیفتد. پس این نکته را به خاطر داشته باشید.
3- سبک های نورپردازی را بشناسید.
برای نورپردازی بهتر و اصولی تر باید سبک های نورپردازی را بشناسید. برای مثال نورپردازی سه نقطه ای یکی از سنتی ترین روش های نورپردازی است که در بسیاری از فیلم ها نیز هنوز استفاده می‌شود. سبک دیگری از نورپردازی به عنوان بک لایت شناخته می‌شود که سبب ایجاد سیلوئت می‌شود. سوژه دقیقا در بین نور و دوربین قرار می‌گیرد. در این بخش قصد نداریم همه سبک ها را نام ببریم، اما سعی کنید با سبک های نورپردازی آشنا باشید تا بتوانید نیازهای کارگردان را برآورده کنید و به صورت اصولی تر، نورپردازی نمایید.
4- مراقب دمای نور باشید.
دمای نور بسیار حائز اهمیت است، پس مراقب باشید که تنظیم دمای نور از دستتان در نرود. اصطلاحا به دمای نور کلوین هم گفته می‌شود و هر چقدر دمای نور بیشتر باشد، گرما یا زردی نور نیز افزایش می‌یابد و بر عکس هر چقدر دمای نور کمتر باشد، نور به سمت سفیدی می‌رود و سردتر و بی روح تر خواهد بود. اینها همه نکات و مواردی است که برای نورپردازی در فیلمبرداری به آنها به خوبی واقف باشید.
5- از اصلاح کننده ها و نرم کننده های نور استفاده کنید.
استفاده از ابزار اصلاح کننده سختی نور و همچنین نرم کننده ها در بسیاری از صحنه ها الزامی است، مخصوصا اگر سوژه انسانی در صحنه حضور داشته باشد. چون سختی نور به شدت روی چهره فرد تاثیر می‌گذارد و نور جالبی به ما نمی‌دهد. پس سعی کنید از ابزاری چون سافت باکس ها، اکتاباکس ها، دیفیوزر، کالک، رفلکتور و غیره در صحنه برای نورپردازی فیلم استفاده نمایید.
جمع بندی و سخن پایانی
با توجه به اینکه نور برای ثبت تصاویر ما نقش بسیار مهمی‌دارد، باید به بهترین نحو در صحنه وجود داشته باشد. نورپردازی ها اگرچه گاها با ابزارهای نور مصنوعی انجام می‌شود، اما به هیچ عنوان نباید به بیننده اینطور القا کند که محیط با کمک نور مصنوعی روشن شده است.
قبل از اقدام به نورپردازی برگه دکوپاژ و فیلمنامه را به خوبی بخوانید و بررسی کنید و سپس برای اجرای نهایی با کارگردان نیز مشورت کنید تا نور مورد نظر برای هر صحنه ایجاد شود. این نکات به صورت کلی برای فیلمبرداری بیان شده است و هیچ تفاوتی میان اهداف مختلف فیلمبرداری نیست و شما می‌توانید از آنها برای فیلمبرداری تبلیغاتی، فیلمبرداری سینمایی، فیلمبرداری برنامه و غیره استفاده نمایید.
امیدواریم از این مطلب که درباره آموزش نورپردازی در فیلمبرداری نوشتیم، خوشتان آمده باشد و بتوانید از نکات آن به خوبی استفاده نمایید و یک نور خوب برای تصاویر بهتر، ایجاد نمایید.