فیلتر لنز دوربین چیست و چه کاربردی دارد؟ استفاده از فیلتر لنز چه تاثیر در عکاسی خواهد داشت؟ چرا باید از فیلتر لنز استفاده کنیم؟ فیلتر یو وی و فیلتر پلاریزه کدامند؟ اگر عکاس تازه کار هستید و دوست دارید بدانید که فیلتر لنز دوربین عکاسی چیست، ما در اینجا به این موضوع خواهیم پرداخت، ضمن اینکه خدمت شما انواع فیلتر لنز عکاسی را معرفی خواهیم کرد.
این مقاله که قرار است حول محور سوال فیلتر لنز دوربین چیست بچرخد، در استودیو ساترین و زیر نظر استاد شجاع الدین آقایی نگارش شده است. ایشان بیش از 2 دهه است که در زمینه عکاسی و فیلمبرداری حرفه ای به صورت تخصصی در حال فعالیت هستند و این روزها، سخت مشغولند تا رسالت خود، یعنی انتقال تجربه عکاسان مبتدی را به درستی انجام دهند. پس برای دریافت تجربه در زمینه فیلتر دوربین عکاسی، حتما با ما همراه باشید.
یکی از تجهیزات جانبی دوربین حرفه ای، فیلتر لنز است. این فیلتر علاوه بر اینکه از ورود گرد و غبار به لنز جلوگیری می‌کند، به ما کمک می‌کند که تصاویری با رنگ های زنده تر و جلوه های تصویری زیباتری ثبت کنیم. عکاسان حرفه ای برای گرفتن عکس، از انواع فیلتر لنز دوربین استفاده می‌کنند که در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد.
اما فیلتر لنز دوربین عکاسی چیست؟ بیایید با تعریف این ابزار کارآمد آشنا شویم.
فیلتر لنز دوربین عکاسی چیست؟ انواع آن کدامند؟
اگر بخواهیم به طور مختصر و مفید شرح دهیم که فیلتر لنز دوربین عکاسی چیست، باید گفت:
به طور خلاصه، فیلتر لنز دوربین یک قطعه اپتیکال است که آن را جلوی لنز نصب می‌کنند و قابلیت جدا شدن مجدد را هم دارد. وظیفه فیلترها این است که نحوه راهیابی نور را به سمت سنسور دوربین تغییر دهند. اما وظیفه دیگری هم دارند و آن محافظت از لنز در برابر گرد و غبار و کثیفی است.
جنس فیلتر لنز عکاسی، می‌تواند شیشه یا پلاستیکی باشد که هر کدام دارای ویژگی های خاصی برای انتخاب هستند.
از نظر شکل و ظاهر فیلترهای لنز در دسته های مربعی و دایره ای ( گرد) قرار می‌گیرند. همچنین از نظر نوع نصب، می‌توان آنها را در تقسیم بندی گیره ای و پیچی قرار داد.
وقتی از فیلتر لنز استفاده کنیم، ممکن است جنس نور راهیافته به سنسور اصلی دوربین تغییر کند. بنابراین فیلترهای مختلف هستند که در صورت استفاده از آنها، رنگ ها و نور محیط تغییر خواهد کرد.
مثلا یکی از انواع لنزهای دوربین هست که بازتاب نور روی اشیا مختلف را حذف می‌کند و باعث می‌شود عکس بهتری از سوژه بگیریم. این فیلتر برای عکاسی محصولات نیز می‌تواند کاربرد داشته باشد.
حالا بیایید با انواع فیلتر لنز عکاسی بیشتر آشنا شویم.
1- فیلتر پلاریزه
یکی از معروف ترین فیلترهای لنز دوربین که استفاده از آن در بین عکاسان حرفه ای رایج است، فیلتر پلاریزه نام دارد. اما فیلتر پلاریزه چه می‌کند و چه تاثیری در عکاسی ما دارد؟
استفاده از فیلتر پلاریزه، می‌تواند ما را به اهداف زیر نزدیک کند:
- کاهش بازتاب نور در محیط
- کاهش تیرگی اتمسفر
- افزایش اشباع رنگ ها در عکاسی
فیلتر پلاریزه از دو سطح شیشه ای با پلاستیک فشرده تشکیل شده اند که بازتاب نور از سطوح نمی‌تواند به هیچ عنوان از آن عبور کند. بنابراین هنگامی که از اشیا براق عکاسی می‌کنیم، مثلا بدنه خودرو، جواهرات، سطح آب و غیره بازتاب نوری که از برخورد با سطح آنها ایجاد می‌شود، در صورت استفاده از فیلتر پلاریزه حذف خواهد شد.
بنابراین تاثیر استفاده از فیلتر لنز دوربین عکاسی پلاریزه، در افزایش کیفیت تصاویر ثبت شده به خصوص تصاویر طبیعت و منظره، مشهود خواهد بود.
استفاده از فیلتر پلاریزه به خصوص برای عکاسی در طبیعت و منظره، بسیار موثر خواهد بود.
مثلا در عکاسی از ساحل، در ابتدا، هیچ عاملی برای کاهش کیفیت رنگ های تصویر وجود ندارد، اما موقعی که تصویر را از نزدیک یا در نمایشگرهای بزرگ تر می‌بینید، متوجه می‌شوید که رنگ های داخل تصویر به خوبی به واقعیت آنچه که هست نزدیک نیستند. به همین دلیل در این هنگام باید از فیلتر پلاریزه استفاده کرد. بسیاری از تصاویری که از ساحل مشاهده می‌کنیم، با استفاده از فیلتر پلاریزه ثبت شده است.
با توجه به اینکه در عکاسی طبیعت یا منظره، عامل کنترل نشده ای به نام نور خورشید وجود دارد، بنابراین باید از فیلتر پلاریزه برای کاهش بازتاب های نور آفتاب استفاده کرد تا تصاویری با اشباع رنگ بیشتر و واضح تر ثبت نمود.
فیلتر پلاریزه، همچنین می‌تواند لنز ما را در برابر ورود غبار، مه و قطرات آب موجود در هوا، محافظت نماید.
2- فیلتر UV
احتمالا از اصطلاح UV آگاه هستید. قطعا لنز UV قرار است از تاثیر اشعه یو وی و فرابنفش روی تصاویر جلوگیری کند و در این مورد تصاویر بهتری را بدست ما برساند.
در واقع هنگامی که در فضای باز مشغول عکاسی هستیم، وقتی از دریچه دوربین به دنیای اطراف نگاه می‌کنیم، متوجه می‌شویم که اشعه فرابنفش به صورت مه بخش هایی از تصویر ما را تحت تاثیر قرار داده است. اگر چه این مه با چشم قابل مشاهده نیست، اما روی سنسورهای دوربین و کیفیت تصاویر ثبت شده تاثیر خواهد گذاشت.
عامل تشدید کننده این موضوع، آب و برف است. این دو عنصر می‌توانند با بازتاب نور خورشید، اشعه یو وی موجود را چند برابر کنند. به همین دلیل، در هوای آفتاب و روز برفی، نمی‌توان با دوربین گوشی، عکس های خوبی ثبت کرد. علاوه بر این عناصر غیر طبیعی هم ممکن است با بازتاب نور خورشید، اشعه فرابنفش را بیشتر کنند. مثلا در مجاورت ساختمان های شیشه ای، این اتفاق به طور ویژه تر مشهود خواهد بود.
مه ناشی از اشعه فرابنفش یا همان UV، باعث می‌شود که سنسور در ثبت جزئیات تصاویر ناتوان شود. در این هنگام باید از فیلتر UV برای عکاسی استفاده کرد تا از تاثیر اشعه فرابنفش روی تصاویر جلوگیری نمود.
برای اینکه تصاویری با رنگ بهتر، جزئیات بیشتر و واضح تر در فضای باز ثبت کنیم، بهترین راه، استفاده از فیلتر UV خواهد بود. این فلتر رنگ آبی ناشی از مه موجود ناشی اشعه فرابنفش را محو می‌کند و تصاویری عالی با رنگ های زنده تر را ثبت می‌نماید.
اگر به عکاسی در طبیعت علاقمند هستید، حتما لنز UV را تهیه کنید تا در هنگام تصویربرداری در فضای باز، از آن استفاده نمایید.
بنابراین استفاده از فیلتر UV، اثراتی که اشعه فرابنفش روی تصاویر ما ایجاد می‌کند از جمله، تغییر رنگ، کاهش جزئیات و عدم پویایی عکس، را تا حد زیادی خنثی می‌کند.
همچنین، فیلتر لنز دوربین عکاسی UV، می‌تواند از لنزهای گرانقیمت ما در برابر اشعه فرابنفش، گرد و غبار و غیره نیز محافظت نماید.
3- فیلتر ND
یکی دیگر از فیلترهای لنز پرکاربرد در عکاسی، فیلتر ND است. در اینجا بیشتر با تاثیر این نوع فیلتر در عکاسی آشنا خواهیم شد.
عملکرد فیلتر ND، مبتنی بر کنترل ورود مقدار نور به سنسور دوربین است. یعنی نور وارده به سنسور را کاهش می‌دهد تا ما بتوانیم تصاویری خاص و هدفمند را ثبت کنیم.
بنابراین برای عکاسی با نوردهی طولانی در یک روز، استفاده از فیلتر ND کارگشا خواهد بود. این موضوع برای عکاسانی که میخواهند با تغییر میزان سرعت شاتر، عکس های متفاوتی بگیرند، بسیار کارایی خواهد داشت. برای عکاسی از آبشار به جهت القای حس حرکت و پیوستگی به مخاطب، باید سرعت شاتر را پایین بیاورید. اما با توجه به اینکه در طول روز نور زیادی ممکن است وارد سنسور شود، پس احتمال سوختن تصاویر شما وجود دارد. ( همانطور که احتمالا می‌دانید، سرعت شاتر پایین، باعث افزایش ورود نور به سنسور خواهد شد)
حالا وقتی از فیلتر ND استفاده کنیم، دیگر نگرانی بابت این موضوع وجود نخواهد داشت، چرا که این فیلتر لنز دوربین، تا حد زیادی از ورود نور اضافی به سنسور جلوگیری خواهد کرد. پس ما می‌توانیم از آبشار، فواره، جریان آب، ترافیک و غیره در طول روز بدون نگرانی و دغدغه در رابطه با این موضوع، اقدام به عکاسی با سرعت شاتر پایین کنیم.
همانند دیگر فیلترها، استفاده از فیلتر ND می‌تواند تاز لنز شما نیز محافظت نماید. شایان ذکر است که به این نوع فیلترها، فیلترهای چگالی خنثی نیز گفته می‌شود.
4- فیلتر اسکای لایت
یکی دیگر از فیلترهای کاربردی دوربین عکاسان حرفه ای، فیلتر عکاسی اسکای لایت (Skylight) است. این فیلتر، از جنس شیشه ای شفاف است و برای تصحیح رنگ سوژه به خصوص رنگ آسمان به کار می‌رود. در واقع فیلتر اسکای لایت، می‌تواند رنگ آبی آسمان را گرم تر و گیرا تر کند.
غیر از یک تصحیح رنگ و نور اصولی که توسط این فیلتر محبوب صورت می‌گیرد، کار دیگر، وظیفه محافظت از لنز شما است. لنزها امروزه گاها از خود دوربین ها گرانتر هستند و هر آسیبی به آنها می‌تواند هزینه های میلیونی روی دست شما بگذارد. پس با استفاده از این فیلتر لنز دوربین که با قیمت معقول و منطقی دارد، با یک تیر دو نشان بزنید، هم تصاویری با رنگ های جذاب تر بگیرید و هم اینکه از لنز گرانقیمت خود محافظت کنید.
5- فیلتر مادون قرمز لنز دوربین
فیلتر فروسرخ یا مادون قرمز، نوع دیگری از فیلترهای لنز دوربین عکاسی است. عملکرد اینگونه لنزها بدین ترتیب است که یا نور فرو سرخ را عبور می‌دهند یا اجازه عبور آن را از دریچه لنز نمی‌دهند.
در عکاسی های فروسرخ، استفاده از این نوع لنزها کاربرد دارد و در واقع عملکردشان بدین گونه است که طول موجهای نور ماوراء بنفش و مرئی را حذف می‌کنند و فقط نور فروسرخ را عبور می‌دهند.
در برخی از دوربین های دیجیتال، فیلتر حذف نور فروسرخ به صورت پیش فرض روی سنسور یا جلوی لنز تعبییه شده است.
بنابراین در نوع خاصی از عکاسی از این لنزها استفاده می‌شود که نیاز به حفظ یا عبور نور مادون قرمز وجود دارد. این نوع فیلترهای خاص، به خاطر کاربرد ویژه شان، دارای قیمت بالایی نیز هستند.
6- فیلتر کلوزآپ
یکی دیگر از فیلترهای لنز دوربین، با کاربردی متفاوت و خاص، فیلتر کلوزآپ است. منظور از فیلتر کلوزآپ، بیشتر یک ذره بین است که جلوی لنز دوربین قرار می‌گیرد و باعث نزدیک شدن نمای سوژه می‌گردد که در نهایت، منجر به افزایش دید جزئیات آن خواهد شد.
این فلتر به شکل یک منحنی ساخته می‌شود و دقیقا همانند یک ذره بین عمل می‌کند و در بزرگنمایی تصاویر، نقش دارد. مهمترین مزیت استفاده از فیلتر کلوزآپ این است که با هزینه کم، لتز شما را به یک لنز ماکرو تبدیل می‌کند.
از ویژگی های جالب لنز کلوزآگ اینکه می‌توان با قراردادن آنها روی هم بر روی یک لنز، تصاویر را بیش از پیش درشت نمایی کرد.
از این فیلتر لنز دوربین، می‌توان برای عکاسی از سوژه هایی که جزئیات در آنها مهم است، استفاده نمود. مثلا عکاسی از حشرات، عکاسی از جواهرات، عکاسی از محصولات ظریف و غیره.
7- فیلتر تصحیح رنگ برای لنز دوربین
اما آخرین فیلتر لنز دوربین که در اینجا آن را معرفی می‌کنیم، فیلترهایی با کاربرد تصحیح رنگ هستند. قبل از ظهور دوربین های دیجیتال، برای اصلاح رنگ و رسیدن به رنگ های زنده و بیشتر، از این فیلترها به طور خاص استفاده می‌شد، اما در دوربین های دیجیتال امروزی، این کار بدون نیاز به لنز صورت می‌گیرد.
البته، هنوز هم استفاده از فیلتر لنز دوربین در عکاسی و فیلمبرداری حرفه ای تاثیر دارد، چون هنوز که هنوز است، دوربین ها در ثبت رنگ ها، محدودیت دارند و رنگ ها را غیر واقعی و غیر گرم ثبت می‌کنند.
از این به بعد با استفاده از فیلتر لنز دوربین، با خیال راحت تری اقدام به عکاسی خواهید کرد.
ما در اینجا درست 7 مورد از فیلترهای لنز دوربین را خدمت شما معرفی کردیم، اما لنزهای دیگری هم وجود دارند که می‌توان از آنها کاربردهای متفاوتی را انتظار داشت.
اما مهمترین فیلتر لنزهایی که باید یک عکاس حرفه ای با آنها آشنا باشد، همین 7 موردی است که خدمتتان تا اینجای کار معرفی کردیم.
جمع بندی و سخنان پایانی
تا اینجا به بررسی اینکه فیلتر لنز دوربین چیست و چه تاثیری در عکاسی ما دارد، پرداختیم و امیدواریم به اندازه کافی توانسته باشید از مطالب این محتوا استفاده ببرید. توجه داشته باشید که حتما برای خرید فیلتر لنز، حتما با افرادی که در این حوزه سابقه و تجربه دارند، مشورت نمایید.
همچنین استودیو ساترین، در دانشنامه خود همواره آموزش های عکاسی را به صورت رایگان در اختیار شما کاربران عزیز قرار می‌دهد و شما می‌توانید برای رشد دانش تئوری خود در عکاسی از آنها بهره مند شوید.